Ông Jean Marc Berger rời nhà ở Geneva để theo dõi cuộc phiêu lưu của Thụy Sĩ tại World Cup với một chiếc mũ đội đầu nhằm tránh cái nắng của vùng Vịnh. Đó là một chiếc mũ lưỡi trai màu đỏ có chữ thập màu trắng, tượng trưng cho lá cờ Thụy Sĩ.

Tuy nhiên, vào thời điểm ông đến sân vận động 974 cho trận đấu thứ hai của tuyển nhà, chiếc mũ đó đã biến mất. Thay vào đó, ông Berger, 52 tuổi, đã sử dụng ghutra, chiếc mũ trùm đầu truyền thống của đàn ông trên khắp bán đảo Arab, theo New York Times.

Chiếc ghutra của ông có màu đỏ và trắng, thể hiện màu cờ của quê nhà. Giữ cố định ghutra đó là chiếc agal - một sợi dây màu đen được buộc chặt quanh chiếc khăn trùm.

Trong kỳ World Cup 2022, Doha đã trở nên rực rỡ với những chiếc ghutra được trang trí bằng màu sắc của 32 quốc gia tham dự.

Món phụ kiện phải có

Với mong muốn thể hiện tình yêu với tuyển nhà, nhiều cổ động viên đã đổ xô đến các cửa hàng lưu niệm và tìm mua những chiếc ghutra, theo Al Jazeera. Món phụ kiện đó đã có mặt ở khắp mọi nơi trong các trận đấu.

Các cửa hàng bán ghutra và agal nhiều màu cũng xuất hiện tại các ga tàu điện ngầm ở Doha. “Giá của những phụ kiện này khá phải chăng và ai cũng muốn có một cái”, một người hâm mộ Brazil nói với Gulf Times.

Trước khi đến Qatar, ông Berger chưa bao giờ nghĩ mình sẽ đội chiếc mũ đó. Ông lo ngại hành động đó có thể bị chủ nhà coi là xúc phạm hay được nhận định là hành vi coi thường văn hóa Qatar.

Ông nghĩ điều đó có thể phạm phải những điều nhạy cảm tại đây. “Tôi chưa từng nghĩ bản thân có thể làm điều đó”, ông nói.

Nhưng hóa ra ông không nên lo lắng về điều này. Đối với hàng trăm nghìn du khách đã đến Qatar để xem bóng đá, những chiếc ghutra với màu sắc đặc trưng của 32 đội trong giải đấu đã nổi lên như một phụ kiện bắt buộc phải có.

Chúng được bày bán tại các quầy hàng ở Souq Waqif, khu chợ tại trung tâm thành phố Doha và trong nhiều cửa hàng ở các trung tâm thương mại cao cấp. Chúng thậm chí còn được bày bán trong một số siêu thị.

Những người thực sự yêu thích phụ kiện này thậm chí còn có thể kết hợp khăn đội đầu với một chiếc thobe có màu sắc. Đây là một loại áo dài, chủ yếu mang màu trắng, được đàn ông Arab mặc.

Những người hâm mộ Mexico đội chiếc khăn trùm đầu Arab. Ảnh: New York Times.

Tuy nhiên, loại trang phục này cũng có thể mang màu vàng và xanh lục (Brazil), kẻ sọc xanh lam (Argentina), thậm chí cả màu đỏ, trắng và xanh dương đại diện cho Mỹ.

“Chúng đang bán rất chạy”, Ali, một trong 5 người sáng lập một cửa hàng bán ghutra và thobe nhiều màu sắc ở Doha, cho biết.

“Chúng tôi hơi ngạc nhiên về việc chúng được bán chạy đến vậy”, Ali nói thêm. Theo chia sẻ của anh, nhiều vị khách từ các quốc gia châu Mỹ, như Mỹ, Canada, Brazil... đến rất đông.

Số lượng khách đôi khi còn vượt ngoài kỳ vọng của cửa hàng anh Ali. Nhóm cổ động viên đầu tiên từ Ecuador, đối thủ của Qatar trong trận khai mạc, đã đổ về thành phố này với số lượng rất đông. Ali và những cộng sự của mình không kỳ vọng họ sẽ đến mua với số lượng đông như vậy.

“Chúng tôi chỉ đặt hàng 500 ghutra của Ecuador. Chúng tôi đã đánh giá thấp số lượng khách hàng của mình”, anh nói. Họ đã bán hết vé vài ngày trong khuôn khổ giải đấu. Theo Ali, họ có hàng nghìn vị khách.

Ali cho biết ý tưởng bán ghutra có màu sắc quốc gia được lấy cảm hứng từ mong muốn xây dựng thương hiệu cho giải đấu với một món đồ mang đặc trưng Arab.

“Ở Nam Phi vào năm 2010, tất cả chúng tôi đều nghe thấy tiếng kèn vuvuzela”, anh nói. “Chúng tôi không muốn có một kỳ World Cup 'bình thường', giống như ở Đức hay Nga. Chúng tôi muốn thứ điều gì đó để kỳ World Cup này mang đậm chất Arab”.

Dù là người Qatar, Ali thừa nhận bản thân lo ngại ý tưởng trang trí lại trang phục truyền thống và bán nó cho người nước ngoài với giá 99 rial/chiếc (khoảng 25 USD) có thể bị coi là “không thể chấp nhận được”.

Xét cho cùng, người từ những nơi khác có thể không nhận ra hoặc không tôn trọng ý nghĩa của thobe, ghutra và agal trong mắt người Arab.

Thể hiện nét đặc trưng của Arab

Hawas Alayed, một người hâm mộ đến Qatar từ Saudi Arabia, cho biết những khác biệt tinh tế trong cách đội chiếc mũ trùm đầu ghutra có thể phản ánh người đội đến từ đâu.

“Hãy nhìn xem, anh ta đến từ Qatar”, Alayed nói, chỉ vào một người đàn ông đang đội chiếc agal có hai sợi dây dài chạy dọc xuống lưng. Theo anh, ở Saudi Arabia, Kuwait và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất, điều đó có chút khác biệt.

Alayed cho biết anh không lo ngại việc nhiều người đội ghutra không đúng cách, do họ mới đón nhận nó gần đây. Thay vào đó, anh cho rằng nên tự hào khi chứng kiến những người hâm mộ đón nhận văn hóa vùng Vịnh.

“Không thành vấn đề”, Ahmed al-Balooshi, một người Qatar, nói về việc người nước ngoài đội mũ trùm đầu ghutra. “Chúng tôi đã mời mọi người đến đây, và đây là một phần văn hóa của chúng tôi. Ngoài ra, nó là một món đồ rất thiết thực để đội khi trời nóng”.

Chris Ayres (Mỹ) vui mừng trước phản ứng của người Qatar khi anh đeo khăn trùm đầu ghutra. Ảnh: New York Times.

Trong khi đó, ông Berger đã rất ngạc nhiên trước phản ứng tích cực của người Qatar - và những người khác từ khắp Bắc Phi và Trung Đông - khi người nước ngoài đón nhận và biến tấu trang phục địa phương. Điều này đôi khi được coi là thiếu tôn trọng ở châu Âu và Bắc Mỹ.

New York Times cho biết chỉ có một khoảnh khắc là khiến ông Berger lo lắng. Vào một buổi sáng, một người đàn ông Qatar tiến về phía Berger và một người bạn đồng hành cùng ông trong hành trình đến World Cup.

Những lo lắng ngay lập tức xuất hiện trong đầu ông Berger, bao gồm khả năng ông đã đội ghutra sai cách.

“Người đàn ông đó nhìn thấy bạn tôi và yêu cầu dừng lại. Sau đó, anh ta đã chỉnh lại chiếc khăn trùm đầu của bạn tôi”, ông Berger cho biết.