Trước khi lọt vào danh sách đề cử rút gọn top 15 Phim tài liệu xuất sắc của Oscar 2023, Những đứa trẻ trong sương đã tham gia hơn 100 liên hoan phim trên thế giới, ra rạp tại Mỹ, Đài Loan, Hà Lan và Singapore.

Phim giành nhiều giải thưởng quan trọng như Phim tài liệu Đông Nam Á xuất sắc tại Liên hoan phim Balimakarya; Đạo diễn xuất sắc tại Liên hoan phim quốc tế Amsterdam; Phim quốc tế xuất sắc tại Liên hoan phim Quốc tế TEL AVIV (Israel)...

Sau một hành trình dài, đứa con tinh thần của Hà Lệ Diễm đến với khán giả trong nước từ ngày 17/3. Thế nhưng, tác phẩm không nhận được sự ủng hộ từ các nhà phát hành lớn.

Số lượng suất chiếu ít ỏi tại một số rạp nhỏ, doanh thu thấp là số phận hiện tại của Những đứa trẻ trong sương. Theo thống kê của Box Office Vietnam, bộ phim chỉ đạt 618 triệu đồng sau hơn một tuần ra mắt.

"Rạp không quay lưng với phim Việt"

Trao đổi với Zing, ông Lê Hoàng Minh - đại diện BHD Star - cho biết nhà rạp hoàn toàn không biết thông tin phim Những đứa trẻ trong sương phát hành cho đến khi truyền thông, báo chí đưa tin. Ông khẳng định nhà rạp không quay lưng hay lạnh nhạt với bộ phim của Hà Lệ Diễm.

"Tôi nghĩ đạo diễn đã làm việc trực tiếp với bên Beta Cinemas. Nhưng Beta không chào phim này cho các rạp khác. Chính vì vậy, không có cụm rạp nào có thông tin có phim này để chiếu. Từ trước đến nay, BHD Star không bao giờ từ chối hỗ trợ phim Việt dù nhỏ hay lớn", ông Lê Hoàng Minh chia sẻ.

Theo đại diện BHD Star, trong trường hợp phim không có nhà phát hành, đạo diễn chỉ có thể chiếu private show (nếu đã có giấy phép phổ biến) hoặc không bán vé. Nếu tác phẩm có nhà phát hành thì trách nhiệm của đơn vị là chào bán phim.

Di (12 tuổi), nhân vật chính trong phim tài liệu Những đứa trẻ trong sương. Ảnh: TPD.

Tuy nhiên, BHD Star không nhận được thông tin từ bất kỳ nhà phát hành nào về Những đứa trẻ trong sương. Do đó, nhà rạp bị động trong việc hỗ trợ suất chiếu cho tác phẩm Việt lọt đề cử top 15 Phim tài liệu xuất sắc của Oscar 2023.

"BHD Star có chính sách đặc biệt đối với phim Việt là phải nhận chiếu dù tốt hay không cũng phải ra rạp. Sau đó chất lượng phim sẽ quyết định lượng khách. Có nhiều phim khi xem trước và biết dù ra rạp sẽ không thắng về doanh thu nhưng BHD vẫn phát hành và cố gắng chào phim với các rạp khác. Trong trường hợp không rạp nào chiếu, BHD Star sẽ chiếu ở rạp mình", ông Lê Hoàng Minh trao đổi thêm.

Ông Lê Hoàng Minh viện dẫn thông tin bộ phim Virus cuồng loạn của đạo diễn Nguyễn Thành Nam nhận nhiều chê bai từ giới chuyên môn lẫn khán giả, song BHD vẫn đứng ra phát hành và BHD Star chiếu.

Hay tác phẩm Memento Mori: Đất của Marcus Mạnh Cường Vũ thiên về dòng art-house (nghệ thuật) kén khán giả, vẫn được BHD phát hành vào tháng 10/2022. Doanh thu của phim cũng chỉ dừng lại ở 265 triệu đồng.

"Trong mọi thời điểm, chúng tôi luôn ủng hộ phim Việt. Hơn ai hết, nhà rạp hiểu rõ trách nhiệm với cộng đồng và nỗ lực để giúp đỡ các nhà làm phim trong nước", đại diện BHD Star chia sẻ.

Ông Lê Hoàng Minh cho biết đang liên hệ với đạo diễn Hà Lệ Diễm để hỗ trợ chiếu Những đứa trẻ trong sương trong thời gian tới.

Zing liên hệ với đại diện của CGV và Galaxy nhưng chưa nhận được phản hồi.

Về phía Cục Điện ảnh, Cục trưởng Vi Kiến Thành cho biết đây là vấn đề giữa đạo diễn và nhà phát hành, cụm rạp. Cục trưởng Cục Điện ảnh từ chối chia sẻ thêm.

Đến sáng 25/3, BHD Star mở chiếu phim Những đứa trẻ trong sương tại nhiều cụm rạp trên toàn quốc.

Giới làm phim, nghệ sĩ ủng hộ "Những đứa trẻ trong sương"

Từ khi Những đứa trẻ trong sương ra rạp, giới làm phim và nhiều nghệ sĩ Việt ủng hộ tác phẩm của Hà Lệ Diễm. Diễn viên Tăng Thanh Hà kể hai năm trước, khi được xem trailer ngắn giới thiệu phim tài liệu, cô đã day dứt về câu nói của Di: "Con muốn đi học tiếp".

"Hành trình 3 năm quay phim cùng nhân vật Những đứa trẻ trong sương là bộ phim tài liệu dài đầu tay của đạo diễn Hà Lệ Diễm được thực hiện từ 2017-2021. Sau hơn 3 năm ăn ngủ ở nhà Di, Hà Lệ Diễm đã trở thành một thành viên trong gia đình người Mông này. Đây là bộ phim rất hay mà Hà muốn chia sẻ", Tăng Thanh Hà cho biết.

Đạo diễn Hà Lệ Diễm và Di. Ảnh: @halediem.

Hoa hậu H'Hen Niê cũng đến rạp phim để thưởng thức Những đứa trẻ trong sương. Người đẹp nói tác phẩm của Hà Lệ Diễm đã khơi gợi lại ký ức tuổi thơ cũng như tái hiện chân thật khoảng thời gian nàng hậu sinh hoạt cùng gia đình ở quê nhà.

"Xem xong phim, Hen thấy mình thật may mắn quá nhiều so với các bạn dân tộc thiểu số khác. Nếu Hen có nói nhiều về tuổi thơ hay kể về những gì đã thấy ở các vùng dân tộc thiểu số thật sự chưa thể làm mọi người hiểu hết được. Thế nên bộ phim này là những điều Hen muốn chia sẻ và rõ ràng nhất về các vùng dân tộc thiểu số, vùng sâu vùng xa", cô bộc bạch với Zing.

Nhà sản xuất Hoàng Quân cho biết đánh giá cao phong cách làm phim của Hà Lệ Diễm. Thông qua những thước phim chân thật, nữ đạo diễn cho thấy cô không chỉ là một vị khách qua đường mà thực sự hòa mình đến tận cùng vào đời sống, nhân vật ở vùng núi Sa Pa.

"Bộ phim có những cảnh quay xúc động, cùng các câu chuyện muôn thuở về tình yêu, tập quán mà mình nghĩ bất kỳ khán giả nào cũng có thể đồng cảm. Mình cũng thích cách bộ phim này khai triển thật trung dung, để không có ai bị luận nghị hoặc để cho ai bị xót thương. Chúc đạo diễn có một hành trình rộng mở", anh viết trên trang cá nhân.

Những đứa trẻ trong sương theo chân Di (12 tuổi), dân tộc H'Mông, sống trong một ngôi làng được sương mù bao phủ quanh năm ở vùng núi Tây Bắc Việt Nam.

Khi lớn lên, bước vào tuổi dậy thì, Di thay đổi về tính cách. Cô bé trở nên bốc đồng, nhạy cảm và thường xuyên xung đột với mẹ. Như bao cô gái khác, cô đối mặt với những lời ép buộc kết hôn, định hướng công việc và lối sống trong khi luôn khát khao khẳng định bản thân, vượt qua sự sắp đặt của số phận và tư tưởng "trọng nam khinh nữ".

Đạo diễn Hà Lệ Diễm cho biết với một chiếc máy quay đi mượn, cô đã dành 3 năm ở nhà Di để có thể ghi lại hành trình trưởng thành của cô bé.