Công ty đang nhìn xa hơn thị trường bia trong nước, nơi có tương lai tăng trưởng mờ mịt. Ảnh: Nikkei Asia.

Tập đoàn Thai Beverage đang có kế hoạch đa dạng hóa mô hình kinh doanh do doanh số bán hàng trong nước kém tích cực. Doanh nghiệp này cho biết sẽ đẩy mạnh đầu tư vào mảng nhà hàng và tham gia lĩnh vực trạm sạc xe điện.

Chỉ bán bia là không đủ

Thaibev đã chi hàng tỷ USD để mua lại nhà sản xuất bia hàng đầu Việt Nam - Sabeco - vào năm 2017 và đang trong quá trình tái cấu trúc với nhiều khó khăn.

“Để tiếp tục dẫn đầu ngành đồ uống tại châu Á, chúng tôi không thể bỏ qua thị trường đồ uống không cồn giàu tiềm năng", CEO ThaiBev Thapana Sirivadhanabhakdi phát biểu tại cuộc họp báo hồi cuối tháng 9. Vị CEO đồng thời nhấn mạnh tập đoàn sẽ tập trung đầu tư những lĩnh vực khác ngoài hoạt động kinh doanh bia cốt lõi.

CEO ThaiBev Thapana Sirivadhanabhakdi. Ảnh: Kosuke Inoue.

ThaiBev hiện có kế hoạch đầu tư 8 tỷ baht (223 triệu USD) vào năm 2023. Khoảng 30% số tiền này sẽ được phân bổ cho các doanh nghiệp ngoài bia. Cụ thể, 1,1 tỷ baht sẽ được đầu tư cho ngành thực phẩm, 300-400 triệu baht sẽ chi cho đồ uống không cồn và 600-800 triệu baht chi cho rượu chưng cất.

Phần còn lại sẽ được đầu tư vào các lĩnh vực hậu cần, nghiên cứu và phát triển các sản phẩm y tế.

Tập đoàn này dự kiến ​​mở 70 nhà hàng mới vào cuối năm 2023, tăng 10% so với khoảng 700 cửa hàng hiện có. Chuỗi Kentucky Fried Chicken (KFC) do ThaiBev điều hành ở Thái Lan dự kiến ​​chiếm 35% trong số cửa hàng mới mở cửa, đáp ứng nhu cầu mạnh mẽ về giao hàng tận nhà và mua mang đi do dịch bệnh.

Thai Bev cũng đang quan tâm tới việc mở các cơ sở sạc xe điện. Các trạm sạc sẽ được thử nghiệm tại hai cửa hàng KFC trong năm nay. Nếu thành công, công ty có kế hoạch triển khai tại các cửa hàng hiện có cũng như các trung tâm thương mại lớn hơn từ năm 2023.

Ở mảng kinh doanh đồ uống không cồn, Tập đoàn của Thái Lan đang gấp rút củng cố, chủ yếu do cơ cấu thu nhập hiện tại khó đạt được tăng trưởng bền vững trong tương lai. Trong năm tài chính kết thúc vào tháng 9, doanh thu mảng kinh doanh này đã tăng 13% so với cùng kỳ năm ngoái, lên 272 tỷ baht và lợi nhuận ròng tăng 26%, lên 34,5 tỷ baht. Nhưng bia và rượu chưng cất vẫn chiếm khoảng 90% tổng doanh thu, trong khi các nhà hàng và thực phẩm chỉ chiếm 10%.

Sabeco không mấy triển vọng

Tương lai của ThaiBev cũng trở nên phức tạp hơn vì triển vọng tăng trưởng mờ mịt của Sabeco.

Trong quý II, Sabeco đạt mức lãi ròng kỷ lục 1.800 tỷ đồng (72,6 triệu USD), tăng 67% so với cùng kỳ. Nhưng trong quý III, doanh thu nhà sản xuất bia này chỉ đạt 8.600 tỷ đồng, giảm 11% so với cùng kỳ năm 2019 trước dịch. Dù giá tăng, sự phục hồi doanh số bán hàng sau đại dịch vẫn diễn ra chậm chạp.

“Thật khó để nói rằng kết quả đạt được phù hợp với khoản đầu tư khổng lồ 4,8 tỷ USD vào thời điểm đó của ThaiBev”, Masayuki Imai, nhà phân tích tại Aizawa Securities nói.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến kết quả mờ nhạt của Sabeco là do những thay đổi tại thị trường Việt Nam, do sự lây lan của dịch Covid-19 và việc thắt chặt các hình phạt đối với hành vi lái xe khi say rượu vào tháng 1/2020.

Một yếu tố khác ảnh hưởng tới hiệu quả kinh doanh của Sabeco là những vướng mắc trong việc chuyển giao quyền quản lý vì là công ty Nhà nước. Phải mất gần một năm kể từ khi mua lại, Thai Bev mới giành quyền kiểm soát hội đồng quản trị Sabeco.

Tại một cuộc họp báo, CEO Sabeco Neo Gim Siong Bennett thừa nhận việc cải tổ doanh nghiệp vẫn đang được tiến hành. Vị này cho biết thêm còn nhiều việc cần phải làm để cải thiện lợi nhuận, như giảm chi phí vận hành và lao động.

Sabeco CEO Neo Gim Siong Bennett. Ảnh: Masayuki Yuda.

Ông Bennett cũng từng đề cập đến ảnh hưởng của Chính phủ đối với Sabeco và cấu trúc của công ty rất phức tạp. Ông thừa nhận sẽ rất khó để dẫn dắt khoảng 13.000 nhân viên của công ty đi theo cùng một hướng.

Hệ thống sản xuất của Sabeco dựa trên sự tích hợp của các nhà máy bia quy mô nhỏ. Ông Kenichi Shimomura, chuyên gia Công ty tư vấn Roland Berger của Đức cho rằng do sự khác biệt về chất lượng nên rất khó để giảm chi phí Sabeco thông qua sản xuất quy mô lớn.

Cổ đông Nhà nước hiện vẫn sở hữu 36% cổ phần Sabeco và vẫn có quyền phủ quyết. “Vẫn còn một cơ cấu vốn không rõ ràng và ThaiBev đã không thể quản lý như mong muốn”, nguồn tin của Nikkei Asia nói.

Thời gian gần đây, thường xuyên xuất hiện thông tin về việc ThaiBev có thể bán cổ phần Sabeco. Đồng thời, Chính phủ Việt Nam đang cố gắng bán số cổ phần còn lại với giá cao.

ThaiBev đã nhiều lần hoãn kế hoạch chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng đối với công ty con BeerCo, nhà phân phối của các thương hiệu lớn như Chang và 333, trên sàn giao dịch chứng khoán Singapore kể từ tháng 2/2021. Trước đó, Reuters đã đưa tin rằng đợt IPO này kỳ vọng huy động được tới 1 tỷ USD. ThaiBev cho rằng sự chậm trễ là do điều kiện thị trường không thuận lợi kéo dài.

Vào tháng 11, Thái Lan đã bãi bỏ các hạn chế tối thiểu về vốn và năng lực sản xuất cần thiết để thành lập một nhà máy bia. Nếu bia thủ công trở nên phổ biến hơn khi các rào cản gia nhập đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ đã được hạ thấp, ThaiBev và nhà sản xuất Singha Boon Rawd Brewery, những công ty cùng nhau thống trị thị trường nội địa, có thể mất vị thế.

Sabeco lãi đậm Tính riêng quý III, lợi nhuận sau thuế Sabeco thu về được đã tăng gấp gần 3 lần so với cùng kỳ năm 2021. Lũy kế 9 tháng, mức lãi ròng nhà sản xuất bia này thu về cũng đã tăng 75%. 15:15 21/10/2022