Thông tin cá nhân, dữ liệu hành vi đang bị khai thác, kiểm soát và lợi dụng như một dạng "hàng hóa đặc biệt". Ảnh: Harvard Gazette.

Như cách chủ nghĩa tư bản công nghiệp làm biến dạng thế giới tự nhiên, gây tổn hại nghiêm trọng đến Trái Đất trong thế kỷ XIX-XX, chủ nghĩa tư bản giám sát được cho là có tác động xấu đến nền dân chủ, quyền tự chủ của con người trong thế kỷ XXI.

Sách Kỷ nguyên chủ nghĩa tư bản giám sát làm rõ cho độc giả bớt mơ hồ hơn về chủ đề này. Từ những kiến thức cơ bản tác giả Shoshana Zuboff cung cấp trong sách, ta hiểu rõ về cấu trúc hoạt động của chủ nghĩa tư bản giám sát, cùng đó là sự phản kháng chưa đủ mạnh của xã hội, quy định chưa chặt chẽ của pháp luật đã giúp cho chủ nghĩa tư bản giám sát dần khẳng định sự thống trị đối với trật tự kinh tế - xã hội bằng các công cụ quyền lực kiểm soát, khai thác dữ liệu hành vi cá nhân.

Trong thời đại mà nền kinh tế - xã hội kỹ thuật số phát triển mạnh mẽ, công nghệ thông tin dường như không có giới hạn, loài người phải đối mặt với nguy cơ mất quyền tự chủ; thông tin cá nhân, dữ liệu hành vi bị khai thác, kiểm soát và lợi dụng như một dạng "hàng hóa đặc biệt". Đây chính là mấu chốt tạo nên một hình thức quyền lực chưa từng có được đặt dưới cái tên “chủ nghĩa tư bản giám sát”.

Shoshana Zuboff đã diễn giải vấn đề này thông qua lăng kính của cuộc cách mạng kỹ thuật số, tạo ra một cuốn sách đầy tham vọng.

Những ví dụ tiêu biểu từ những công ty công nghệ khổng lồ như Google, Facebook hay Microsoft được nêu ra. Tác giả Shoshana Zuboff cho rằng những thực trạng giám sát, khai thác dữ liệu này đang xâm hại tới quyền con người, đe dọa tới nền dân chủ chung.

Sách Kỷ nguyên chủ nghĩa tư bản giám sát của Shoshana Zuboff. Ảnh: NC.

Andrew Keen, tác giả sách How to Fix the Future, nhận định rằng Kỷ nguyên chủ nghĩa tư bản giám sát là một công trình nghiên cứu toàn cảnh về một trong những vấn đề cấp bách nhất thời đại này.

Keen nhận xét: "Zuboff là một trong những nhà tư tưởng uyên bác và có tầm nhìn sâu sắc nhất về sự phát triển của kỹ thuật số. Trong một kỷ nguyên của những dòng tweet vô nghĩa và bài đăng tự luyến trên Facebook, sự uyên bác của Zuboff là điểm sáng tuyệt vời mà chúng ta cần tôn vinh”.

Joseph Turow, giáo sư truyền thông Robert Lewis Shayon, Trường Annenberg, Đại học Pennsylvania, cho rằng Shoshana Zuboff đã tạo ra khuôn khổ đạo đức lôi cuốn và mang tính khơi gợi cho việc thấu hiểu thực tế mới của môi trường kỹ thuật số cùng các mối đe dọa phản dân chủ của nó.

Chia sẻ về cuốn sách, ban biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật viết: "Cuốn sách là một tài liệu tham khảo hữu ích song đây là chủ đề rộng, phức tạp, có một số nội dung đề cập trong cuốn sách là quan điểm riêng của tác giả. Trong quá trình biên dịch, biên tập chúng tôi cố gắng giữ tinh thần nguyên bản để bạn đọc rộng đường tham khảo, rất mong nhận được ý kiến đóng góp của bạn đọc để hoàn thiện nội dung cuốn sách trong lần xuất bản sau".