Theo Guardian, sử dụng phương pháp viễn thám trên không bằng tia laser, các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra công trình đồ sộ nhất và lâu đời nhất được xây dựng bởi nền văn minh Maya cổ đại. Cấu trúc này là một hình hộp chữ nhật được xây dựng trong khoảng từ năm 1.000-800 trước Công Nguyên, tại khu vực nay là bang Tabasco của Mexico.

Không giống như những kim tự tháp nổi tiếng của người Maya ở Tikal, Guatemala hay Palenque ở Mexico, vốn làm bằng đá và được xây dựng vào khoảng 1.500 năm sau, công trình mới được phát hiện ở Tabasco cấu thành bởi đất sét, và nhiều khả năng được sử dụng cho các nghi lễ lớn.

Nằm tại địa điểm khai quật có tên là Aguada Fenix ở gần biên giới với Guatemala, công trình này rộng gần 400 m và dài tới 1.400 m. Chiều cao của nó lên tới 15 m và thể tích của công trình còn lớn hơn cả kim tự tháp Giza cổ đại, được xây dựng sớm hơn 1.500 năm.

Hình ảnh chiều tia laser từ trên cao cho thấy dấu vết của một công trình lớn trên mặt đất. Ảnh: University of Arizona.

Các nhà khảo cổ cho biết không có dấu hiệu của những tác phẩm điêu khắc mô tả cá nhân có địa vị cao trong xã hội, cho thấy nền văn hoá Maya ở giai đoạn đầu này mang tính cộng đồng nhiều hơn, và sự phân chia tầng lớp xã hội chỉ diễn ra sau đó.

Các nhà khoa học cho rằng lý do mà công trình tới nay mới được phát hiện là vì kích thước khổng lồ của nó.

"Bởi vì công trình rất rộng theo chiều ngang, nên nếu bạn đi bộ trên đó, nó giống như là bạn đi trên địa hình tự nhiên, như kết quả chiếu tia laser cho thấy nó là một cấu trúc có hình khối", ông Takeshi Inomata, nhà khảo cổ học đến từ Đại học Arizona, người đứng đầu nghiên cứu, chia sẻ.

Kỹ thuật viễn thám mới nhất sử dụng tia laser và các dữ liệu khác thu thập bằng một máy bay không người lái (drone) ở trên cao, giúp bao quát khu vực khai quật và cung cấp thông tin ba chiều chính xác về những công trình dưới mặt đất.

Chín con đường lớn và một loạt các hồ chứa nước nằm xung quanh cấu trúc này. Một số khu vực của bãi khai quật Aguada Fenix ngày nay được sử dụng làm bãi chăn thả gia súc, trong khi phần lớn còn lại bị rừng cây che phủ.