Những ngày cận Tết, ngoài việc lên kế hoạch sắm đồ cho gia đình, chuẩn bị thêm lì xì cũng là điều khiến tân cử nhân đau đầu. Ảnh: Pexel.

Mới đổi việc sau khi công ty cũ cắt giảm nhân sự vào đầu tháng 10, trong khi nhiều bạn bè vui mừng, trông chờ dịp thưởng Tết cuối năm, Đặng Thu (23 tuổi, nhân viên truyền thông) lại có cảm xúc trái ngược.

Thu kể sau khi ra trường, cô may mắn tìm được công việc mức lương khá. Tuy nhiên mấy tháng cuối năm, thu nhập cắt giảm, cô chỉ hưởng lương cứng, không có phần trăm. Sau đó đến tháng 11 công ty cắt giảm nhân sự, buộc cô phải nghỉ việc giữa chừng.

Thu bắt đầu nhận một công việc mới tại một công ty khác vào đầu tháng 12, lúc này cô đang trong quá trình thử việc, chưa có lương cứng, lại càng không trông chờ vào mức thưởng cuối năm.

"Còn vài ngày nữa là đến Tết, điều này khiến mình khá áp lực", Thu nói với Zing.

Áp lực mua quà, mừng tuổi

Trước đó, Thu cũng lên kế hoạch năm nay sẽ mua một ít quà Tết về cho gia đình. Cô cũng tính sắm thêm cành đào, hoa, đồ trang trí Tết và mua vài món đồ cho bản thân.

Tuy nhiên, thu nhập cắt giảm, cô không lường trước mình nhảy việc, những khoản tích lũy cuối năm cũng không còn nhiều do phải chi tiêu trong năm, điều này khiến cô phải tính lại các khoản mua sắm cho dịp Tết.

Cận Tết, áp lực ngày một lớn, ngoài việc lên kế hoạch sắm đồ cho gia đình, chuẩn bị thêm lì xì cũng là điều khiến cô suy nghĩ.

Gia đình đông thành viên, với Thu, lì xì đầu năm là phong tục truyền thống năm nào cũng có, dù ít hay nhiều. Ngoài việc mừng cho các cháu nhỏ, ông bà, bố mẹ, anh chị em trong nhà, cả khi gặp gỡ bạn bè, ngoài lời chúc thì những phong bao lì xì tặng nhau cũng là cách để mọi người mở đầu câu chuyện trong năm mới.

Áp lực chi tiêu mua sắm, lì xì dịp Tết khiến nhiều tân cử nhân đau đầu mỗi khi nghĩ tới. Ảnh: Printerest.

Áp lực mua sắm và lì xì mùa Tết không phải câu chuyện của riêng Đặng Thu. Mới ra trường đi làm, đây là năm đầu tiên Vũ Ngát (23 tuổi, nhân viên truyền thông) thực hiện "trách nhiệm" với gia đình, cô cũng đau đầu khi nghĩ về các khoản chi, đặc biệt là cuối năm.

Với mức lương không quá thấp, nhưng sống tại thành phố lớn như Hà Nội, các khoản phí như tiền nhà, ăn, xăng xe, mua sắm đã "ngốn" của Vũ Ngát hết gần tháng lương. Cô cũng thừa nhận mình chưa có kinh nghiệm quản lý tài chính cá nhân, hay chi tiêu quá đà dẫn đến ví tiền thường xuyên bị “hao hụt”.

"Mình từng bị ám ảnh câu hỏi 'đi làm cả năm chẳng lẽ không để ra được khoản nào', đặc biệt những ngày sắp trở về quê, áp lực này lại tăng lên gấp đôi", Ngát nói.

Năm nay, Ngát dành một ngày để ngồi lại liệt kê, tính toán các khoản cần chi tiêu Tết, bao gồm tiền biếu bố mẹ, mua bánh kẹo, sắm sửa đồ dùng, đồ trang trí, cô ưu tiên những điều này lên trên những sở thích cá nhân, đặc biệt là tiền lì xì các cháu.

Ngát vẫn hay đùa rằng bản thân năm nay dù đã ra trường và đi làm, cô vẫn được lì xì từ người nhà. Tuy nhiên, để đỡ ngại trước mặt mọi người, cô vẫn phải dự trù một khoản để “có đi có lại". Trước mắt, cô gái trẻ dự tính chi khoảng 4 triệu tiền lì xì dành cho gia đình và những mối quan hệ thân quen.

“Mình lớn rồi nên trọng trách với gia đình phần nào nặng hơn và cũng tự hiểu bản thân không còn nhỏ để được người khác mừng tuổi", Ngát bộc bạch.

Đây cũng là năm đầu tiên mà Hoàng Oai (cựu sinh viên Đại học Kỹ thuật Công nghiệp) chính thức đổi vị trí từ người được nhận lì xì sang người đi lì xì. Hoàng Oai nói trước đây còn đi học, trong tâm thế người được mừng tuổi, cậu chưa áp lực nhiều. Nhưng kể từ khi bắt đầu đi làm và tự có cho mình những khoản thu nhập riêng, cậu bắt đầu lo lắng nhiều hơn.

Oai chia sẻ mới ra trường, mức thu nhập còn chưa cao, tiền thưởng cuối năm cũng không đáng kể, cậu cũng đang tính toán, cân nhắc cho kế hoạch sắm đồ Tết cho gia đình.

"Cũng chỉ ít ngày nữa là đến Tết nên mình khá lo. Mình phải cân đo đong đếm khá nhiều khoản phải chi tiêu như tiền biếu bố mẹ bao nhiêu, rồi tiền mừng tuổi các em, các cháu, tiền vui chơi bạn bè, chưa kể đến khoản phí phát sinh khác", Hoàng Oai chia sẻ.

Vật lộn chi tiêu cuối năm

Ngoài các khoản mua sắm, chuẩn bị cho Tết. Các khoản chi tiêu cuối năm cũng khiến các tân cử nhân đau đầu mỗi khi nghĩ tới, điều này khiến họ phải lên phương án chi tiêu hợp lý, kĩ càng để giúp tiết kiệm.

Với Đặng Thu, cô cho rằng mức lương công ty mới tuy nhỉnh hơn một chút, nhưng với chi phí đấy trước khi nghỉ Tết, cô phải đóng tiền nhà, chi phí ăn uống, đi lại, mua sắm. Cô tính từ đây đến Tết còn khoảng 1-2 đám cưới nữa, nên chi phí sẽ giảm còn một nửa.

Cuối năm là thời điểm Vũ Ngát vật lộn với những khoản chi tiêu phát sinh. Ảnh: NVCC.

“Sau 2 năm dịch, bạn bè, đồng nghiệp rục rịch cưới xin. Riêng trong tháng 11, mình có 6 thiệp mời, điều này tiêu tốn gần hết nửa tháng lương. Thật sự đau đầu”, cô nói.

Tương tự, với Vũ Ngát, cuối năm là thời điểm cô vật lộn với những khoản chi phí phát sinh, bao gồm tiệc liên hoan, gặp mặt bạn bè, đồng nghiệp cuối năm, tiệc sinh nhật, cưới hỏi.

Dù cố gắng tiết kiệm ở mức tối đa, cô vẫn không tránh khỏi những khoản chi này. Điều này thúc đẩy cô bạn lên kế hoạch, kiểm soát tài chính cuối năm, đủ để sắm sửa cho Tết.

Ngát bắt đầu ghi lại những khoản đã chi tiêu ở mục ghi chú. Bên cạnh đó, cô áp dụng quy tắc mua - vừa - đủ - dùng, tham khảo và so sánh giá trước khi mua mặt hàng nào đó.

Bên cạnh mua sắm, cô cũng lên kế hoạch mừng tuổi với nhiều mức giá, mang ý nghĩa lấy may. Ngát lấy ví dụ mừng tuổi ông bà, bố mẹ, cô lựa chọn tờ tiền màu đỏ, gam màu mang đến phúc lành, thịnh thượng, chứ không nhất thiết phải là mệnh giá quá lớn. Các cháu nhỏ sẽ với dao động nhiều mức giá khác nhau, từ 10.000 - 50.000 đồng.

Tương tự, để giảm áp lực lì xì đầu năm, Đặng Thu không đặt nặng vấn đề phải lì xì bao nhiêu tiền. Cô tự nhủ năm mới tặng quà, biếu tiền gia đình, lì xì cho trẻ con là điều cần thiết. Nhưng không phải cứ quà xịn, quà đắt hay nhìn sang trọng sẽ được lòng người nhận. Do đó, cô sẽ cân đối số tiền để giúp bản thân chủ động và tiết kiệm hơn khi chi tiêu ngày Tết.

Bên cạnh đó, để chi tiêu cận Tết với nguồn thu hạn chế, Thu cũng đã thực hiện kế hoạch mua sắm từ sớm, bởi những ngày cận Tết, hầu hết mặt hàng đều tăng cao. Do vậy, việc chuẩn bị đồ Tết trước một thời gian sẽ giúp cô mua với mức giá hợp lý. Thỉnh thoảng, Thu tìm kiếm các chương trình giảm giá, hay rủ đồng nghiệp mua chung sản phẩm.

Đối với Hoàng Oai, để có thể phân bổ chi tiêu hợp lý, cậu cũng ghi lại những khoản cần chi tiêu và sắp xếp theo mức độ cần thiết giảm dần.

"Sau khi cộng tổng tất cả các khoản lại mà vẫn thấy âm, mình khá lo ngại vì bản thân cũng muốn mua phụ mẹ những món đồ ngon ngày Tết, hoặc những đồ vật lạ, không có ở quê", Oai chia sẻ.

Lên kế hoạch kinh doanh để thu nhập dịp Tết. Ảnh: NVCC.

Để bù lại vào khoản tiền dự trù đang bị âm, những ngày này, Oai tranh thủ bán các mặt hàng, sản phẩm phục vụ cho Tết như giỏ quả, rượu đóng hộp, hoa giấy... bằng cách đăng bài trên trang cá nhân.

Hoàng Oai hy vọng "buôn may bán đắt" để bản thân có thêm một khoản thu nhập nhỏ cho ngày Tết.

Giống Ngát và Thu, Hoàng Oai coi lì xì là một món quà may mắn đầu năm, dù nhà đông trẻ nhỏ, cậu bạn vẫn cố gắng trích một phần thu nhập để lì xì cho các em và gia đình.

Ngoài ra, cậu cũng cho rằng việc sắm sửa cho bản thân ngày Tết cũng khác hồi sinh viên, mặc dù đã đi làm, có thu nhập nhưng cũng đồng nghĩa với việc các khoản cần chi cũng tăng lên, đồ gì cậu thấy thật sự cần thiết thì mua, không thì tận dụng lại những đồ cũ.

Nhìn lại một năm đã qua, Oai hứa với bản thân rằng năm mới sẽ cố gắng nhiều hơn để có được một khoản tích luỹ, cuối năm có chút dư giả, đủ để thoải mái chi tiêu mà không cần phải suy nghĩ nhiều.

Sinh viên xây dựng ứng dụng chống đạo văn bằng AI Các nhà giáo dục lo ngại sự lan truyền của ChatGPT sẽ dẫn đến làn sóng các bài tiểu luận có vẻ chung chung, chủ yếu do AI viết. 09:10 6/1/2023