Tháng 9/2022, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã gặp tổng thống của Palau, Micronesia và quần đảo Marshall tại Washington trong một nỗ lực kiềm chế ảnh hưởng của Trung Quốc tại các quần đảo Thái Bình Dương. Ảnh: Reuters.

Reuters nhận định kế hoạch mở đại sứ quán ở Vanuatu là động thái mới nhất của Washington để tăng cường hiện diện ngoại giao ở Thái Bình Dương, nhằm chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc.

“Phù hợp với chiến lược Ấn Độ Dương -Thái Bình Dương của Mỹ, sự hiện diện ngoại giao thường trực tại Vanuatu sẽ cho phép chính phủ Mỹ tăng cường mối quan hệ với các quan chức và xã hội Vanuatu”, Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố.

"Việc thành lập đại sứ quán Mỹ tại thủ đô Port Vila sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các lĩnh vực hợp tác song phương tiềm năng và hỗ trợ phát triển, bao gồm các nỗ lực giải quyết khủng hoảng khí hậu”.

Mỹ có quan hệ ngoại giao với Vanuatu, quốc gia có dân số 319.000 người trải rộng trên 80 hòn đảo, nhưng hiện được đại diện bởi các nhà ngoại giao có trụ sở tại New Guinea.

Hồi tháng 2, Mỹ đã mở lại đại sứ quán của mình tại quần đảo Solomon sau 30 năm vắng bóng.

Trong tháng 4, điều phối viên của Mỹ đặc trách khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, ông Kurt Campbell sẽ có chuyến thăm tới khu vực, bao gồm cả Vanuatu.

Theo kế hoạch, các đại sứ quán khác của Mỹ sẽ được đặt tại quốc đảo Kiribati và Tonga ở Thái Bình Dương.

Bất chấp nỗ lực thúc đẩy ngoại giao của Mỹ, quần đảo Solomon mới đây tuyên bố đã trao một hợp đồng trị giá hàng triệu USD cho một công ty nhà nước Trung Quốc để nâng cấp một cảng quốc tế ở Honiara.

Mỹ và các đồng minh lo ngại rằng Trung Quốc có tham vọng xây dựng một căn cứ hải quân trong khu vực kể từ khi Solomon ký hiệp ước an ninh với Bắc Kinh vào năm 2022.

Washington cũng đang làm việc để gia hạn các thỏa thuận với quần đảo Marshall, Palau và Liên bang Micronesia, theo đó Washington giữ trách nhiệm bảo vệ các quần đảo này và giành quyền tiếp cận độc quyền tới các vùng rộng lớn của Thái Bình Dương.

Chính quyền Tổng thống Joe Biden cũng đang kêu gọi hơn 7 tỷ USD trong 2 thập kỷ tới để hỗ trợ kinh tế cho 3 quốc gia này. Quỹ này được coi là chìa khóa để Washington giữ 3 quốc gia khỏi tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc.