Theo Bloomberg, thời gian qua, rất nhiều chuyên gia quốc tế bày tỏ sự lo ngại về việc Trung Quốc cho ra mắt đồng tiền kỹ thuật số quốc gia. Sử gia Anh Niall Ferguson dự báo đồng NDT kỹ thuật số đe dọa vị thế thống trị của nước Mỹ trong ngành tài chính toàn cầu.

Michael Hasenstab, lãnh đạo quỹ đầu tư Franklin Templeton, cho rằng đồng NDT kỹ thuật số sẽ làm suy yếu vị thế của đồng USD, đồng tiền dự trữ trên thế giới. Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đang nghiên cứu mối đe dọa tiềm tàng của đồng NDT kỹ thuật số đối với lợi ích quốc gia Mỹ.

Tuy nhiên, những người đang thực sự sử dụng đồng NTD kỹ thuật số lại tỏ ra rất thờ ơ. Thâm Quyến là thành phố thực hiện chiến dịch thử nghiệm đồng NDT kỹ thuật số quy mô lớn nhất. Trả lời Bloomberg, những người tham gia nói họ không có hứng thú rời bỏ các ứng dụng thanh toán online của Ant Group hay Tencent Holdings.

Các ứng dụng thanh toán online đã thay thế tiền mặt tại Trung Quốc từ lâu. Ảnh: Getty Images.

Không có ý định chuyển đổi

“Tôi không thấy phấn khích chút nào”, Bloomberg dẫn lời Patricia Chen, làm việc trong ngành viễn thông, cho biết. Cô là một trong số hơn 500.000 cư dân Thâm Quyến đủ điều kiện tham gia cuộc thử nghiệm đồng NDT kỹ thuật số.

Trong cuộc thử nghiệm này, những người tham gia sẽ tải ứng dụng ví điện tử của chính phủ trên điện thoại, kết nối với tài khoản ngân hàng và có thể chuyển đổi tối đa 10.000 NDT (1.548 USD) tiền mặt sang tiền kỹ thuật số (e-CNY).

Tương tự ứng dụng Alipay của Ant Group và WeChat Pay của Tencent, các giao dịch bằng đồng NDT kỹ thuật số dược thực hiện rất nhanh bằng mã QR. Khi không có mạng Internet, người dùng có thể sử dụng công nghệ giao tiếp trường gần để thanh toán.

Vera Lin - 25 tuổi, nhân viên một công ty tài chính ở Thâm Quyến - cho biết việc sử dụng đồng NDT kỹ thuật số là khá dễ dàng. Tuy nhiên, cô không có ý định chuyển đổi sang sử dụng đồng NDT kỹ thuật số bởi các ứng dụng thanh toán online hiện tại hoạt động trơn tru với các dịch vụ và nền tảng thương mại điện tử khác.

Nhiều người ở Thâm Quyến cho biết họ không có ý định chuyển hẳn sang sử dụng đồng NDT kỹ thuật số. Ảnh: Reuters.

Nhiều cửa hàng tham gia vào cuộc thử nghiệm giảm giá dịch vụ 10% cho khách sử dụng đồng NDT kỹ thuật số. Tuy nhiên, chừng đó là chưa đủ để thuyết phục Lin. Cô cho biết nền tảng của Ant Group hoặc Tencent thường giảm giá nhiều dịch vụ, từ gọi xe cho đến giao đồ ăn.

Quyền riêng tư cũng là mối lo ngại đối với Jan Chen, một công chức 33 tuổi. "Việc nhà chức trách có thể theo dõi mọi giao dịch thanh toán là điều đáng sợ", Chen nói.

Tôi không thấy phấn khích chút nào

Người dùng Patricia Chen

Ngoài ra, một số thương nhân và chủ cửa hàng tiết lộ họ lo ngại việc thông tin về mọi giao dịch đi thẳng vào cơ sở dữ liệu của chính phủ dù trước đó Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đảm bảo phần lớn giao dịch sẽ được bảo mật.

Hồi tháng 3, đại diện Viện Nghiên cứu Tiền kỹ thuật số khẳng định PBOC sẽ không trực tiếp biết danh tính của người dùng. Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc có thể lấy thông tin từ các tổ chức tài chính nếu nghi ngờ có hành vi phi pháp.

Ngoài ra, PBOC cũng khuyến khích các cửa hàng, thương nhân sử dụng đồng NDT kỹ thuật số bằng cách miễn phí sử dụng. Hiện, các ứng dụng Alipay và WePay đều thu phí 0,6% với mỗi giao dịch.

Khó chiếm thị phần

Đồng NDT hiện chỉ chiếm vỏn vẹn 3% tổng thanh toán toàn cầu. Chuyên gia Zennon Kapron, Giám đốc hãng tư vấn Kapronasia (Singapore) cho rằng phiên bản kỹ thuật số cũng sẽ chỉ giúp đồng tiền Trung Quốc tăng thị phần thêm 1%.

"Tác động toàn cầu của đồng NDT kỹ thuật số sẽ là rất nhỏ, trừ khi Trung Quốc thay đổi cơ cấu nền kinh tế và hệ thống tài chính", chuyên gia Kapron nhấn mạnh. Chính các quan chức Trung Quốc cũng tỏ ra kiềm chế khi nói về đồng NDT kỹ thuật số.

Tháng trước, ông Li Bo - Phó thống đốc PBOC - khẳng định Trung Quốc phát triển đồng NDT kỹ thuật số để phục vụ thị trường trong nước, chứ không có ý định thay thế đồng USD. Trước đây, cựu Thống đốc PBOC Zhou Xiaochuan nói đồng NDT điện tử là giải pháp giúp Trung Quốc chống lại mối đe dọa tiềm tàng từ các loại tiền mã hóa như Bitcoin.

Chuyên gia Kapron dự báo nếu đồng NDT điện tử không thể thu hút người dùng, chính quyền Trung Quốc sẽ áp dụng nhiều biện pháp để tăng cường kiểm soát dữ liệu do các công ty Internet và tài chính như Ant Group và Tencent thu thập được.

Nhà phân tích Francis Chan của Bloomberg Intelligence cũng cho rằng chính quyền Trung Quốc có thể buộc các nền tảng Internet và doanh nghiệp sử dụng đồng NDT kỹ thuật số. Chuyên gia Chan và nhà phân tích Sharnie Wong của BI dự đoán đồng NDT điện tử sẽ được sử dụng rộng rãi tại Trung Quốc trước Thế vận hội Bắc Kinh năm 2022.

Có khả năng đồng NDT kỹ thuật số sẽ chiếm 9% thị phần thanh toán trực tuyến nội địa vào năm 2025. Đó sẽ là sự thay đổi lớn, nhưng đồng NDT kỹ thuật số vẫn còn phải vượt qua một chặng đường dài trước khi thách thức vị thế của Alipay và WePay. Hai ứng dụng thanh toán này đang chiếm tổng cộng 90% thị phần Trung Quốc.

Chuyên gia Michael Ho, Giám đốc dịch vụ tài chính tại Oliver Wyman, cũng cho rằng việc thuyết phục thế giới chấp nhận đồng NDT kỹ thuật số còn khó hơn gấp bội.