NHNN sẽ thanh tra chuyển nhượng cổ phần, cổ phiếu tại các nhà băng để ngăn tình trạng sở hữu chéo trong năm nay. Ảnh: Hoàng Hà.

Trong báo cáo gửi Quốc hội về hoạt động ngân hàng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có thông tin về kế hoạch thanh tra chuyển nhượng cổ phần, cổ phiếu tại các nhà băng để ngăn tình trạng sở hữu chéo trong năm nay.

Theo đó, NHNN cho biết tình trạng sở hữu cổ phần, sở hữu chéo giữa các tổ chức tín dụng, giữa tổ chức tín dụng và doanh nghiệp đã giảm đáng kể so với giai đoạn trước đây. Tuy nhiên, việc xử lý vấn đề sở hữu vượt giới hạn quy định, sở hữu chéo vẫn khó khăn trong trường hợp cổ đông lớn và người có liên quan của cổ đông lớn cố tình che giấu, nhờ cá nhân/tổ chức khác đứng tên hộ số cổ phần sở hữu để lách quy định.

Đặc biệt, NHNN cũng cho biết hiện vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn trong việc ngăn ngừa tình trạng sở hữu chéo ngân hàng liên quan đến nhiều đối tượng thuộc sự quản lý của các bộ, ngành. Trong khi thực tế, đối tượng quản lý của NHNN chỉ là các tổ chức tín dụng.

Vì vậy, việc sở hữu chéo giữa các công ty trong lĩnh vực khác NHNN không có thông tin cũng như không có công cụ để kiểm soát.

Bên cạnh đó, việc kiểm soát sở hữu chéo rất khó khăn trong trường hợp cổ đông lớn và người có liên quan của cổ đông lớn cố tình che giấu, nhờ cá nhân, tổ chức khác đứng tên hộ số cổ phần sở hữu để lách quy định.

"Điều này dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ hoạt động của tổ chức tín dụng thiếu công khai, minh bạch, đồng thời việc này chỉ có thể được phát hiện và nhận diện thông qua công tác điều tra, xác minh của cơ quan điều tra", NHNN nhận định.

Để hạn chế tình trạng trên, NHNN cho biết trong thời gian tới sẽ tiếp tục giám sát an toàn hoạt động của tổ chức tín dụng và qua công tác thanh tra về vốn, tình hình sở hữu cổ phần của tổ chức tín dụng, hoạt động cho vay, đầu tư, góp vốn…

Trường hợp phát hiện rủi ro, vi phạm, NHNN sẽ chỉ đạo tổ chức tín dụng xử lý các tồn tại nhằm ngăn ngừa rủi ro. Đối với các trường hợp phát hiện dấu hiệu tội phạm, cơ quan quản lý sẽ xem xét chuyển cơ quan công an điều tra, làm rõ hành vi vi phạm (nếu có) để xử lý nhằm ngăn ngừa rủi ro.

Mới đây, ngày 4/5, NHNN cũng đã có văn bản yêu cầu các tổ chức tín dụng cổ phần tuân thủ đúng quy định của pháp luật về sở hữu cổ phần, cấp tín dụng đối với cổ đông và người có liên quan.

Đối với tổ chức tín dụng có sở hữu cổ phần vượt giới hạn quy định, khẩn trương thực hiện các giải pháp xử lý quyết liệt vấn đề này, phối hợp chặt chẽ cổ đông lớn xây dựng giải pháp thoái vốn theo quy định, chỉ đạo của cấp có thẩm quyền nhằm tuân thủ quy định của pháp luật.

NHNN cũng yêu cầu các tổ chức tín dụng tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ; tiếp tục rà soát, theo dõi, giám sát chặt chẽ hoạt động cấp tín dụng, biến động sở hữu cổ phần của cổ đông, cổ đông và người có liên quan, nhóm cổ đông cần quan tâm (nếu có), kịp thời phát hiện, xử lý các tồn tại, vi phạm về sở hữu cổ phần, cấp tín dụng, góp vốn không đúng quy định, ngăn ngừa sở hữu chéo, thao túng hoạt động của tổ chức tín dụng.