|
|
Rideau Canal Skateway thường mở cửa từ đầu tháng 1 đến đầu tháng 3. Ảnh: Canadian Press/AP. |
Mọi mùa đông trong suốt hơn 2 thập niên qua, Chris Macknie đều đi ủng, xỏ ván trượt hoặc xỏ giày chạy bộ tham gia thi đấu 3 môn phối hợp tại Winterlude - lễ hội mùa đông thường niên tổ chức ở Ottawa và Gatineau, Quebec. Hàng trăm người trượt băng dọc theo Rideau Canal Skateway, sau đó đổi sang ván trượt kiểu Bắc Âu rồi chạy bộ tới đích.
“Trên thế giới làm gì còn nơi nào khác mà bạn có thể chạy đua xuyên trung tâm thành phố, lần lượt thực hiện 3 môn thể thao này”, anh Macknie nói.
Rideau Canal Skateway đã tồn tại hơn 50 năm, và được UNESCO công nhận là di sản thế giới. Sân trượt tuyết tự nhiên dài 7,8 km thu hút nhiều người đam mê hoạt động ngoài trời dưới thời tiết lạnh của thủ đô Ottawa.
Tuy nhiên, năm nay, thời tiết thất thường khi khu vực chứng kiến những đợt rét buốt đi kèm những ngày mát mẻ như mùa xuân. Khi người tham gia đến vạch xuất phát hôm 5/2, họ buộc phải dẫm từng bước trên đường đua thay vì lướt trên băng.
Cuối cùng, vào tuần trước, Hội đồng Thủ đô Canada (NCC) - cơ quan chịu trách nhiệm phát triển, quy hoạch đô thị và bảo tồn ở vùng thủ đô Canada - chính thức công bố lần đầu tiên, Rideau sẽ đóng cửa theo mùa sau hơn nửa thế kỷ do không đủ lạnh.
Theo Guardian, thông báo này đặt ra những câu hỏi lớn hơn về tương lai của sân trượt băng lớn nhất thế giới, khi cuộc khủng hoảng khí hậu đang làm gián đoạn nhiều hoạt động ngoài trời vào mùa đông.
“Cảm giác như thiếu vắng một phần của Ottawa và một phần của mùa đông”, anh Macknie nói.
Chiếm vị trí đặc biệt trong lòng người Ottawa
NCC nói chỉ có thể mở cửa sân trượt tuyết phục vụ hàng chục nghìn người mỗi ngày khi băng dày ít nhất 30 cm. Điều này cần nhiệt độ rơi vào khoảng từ -20 đến -10 độ C được duy trì trong 10-14 ngày liên tiếp.
Hàng năm kể từ đầu những năm 1970, cái lạnh này bao trùm Ottawa. Có một số năm, cái lạnh đến sau lễ hội Winterlude vài tuần. Tuy nhiên, khi cái lạnh tới, đám đông đổ xô tới và trải nghiệm cảm giác trượt băng xuyên thủ đô. Trước đây, mùa trượt tuyết ở Rideau từng kéo dài đến 95 ngày vào đầu những năm 1970, và trung bình là 50 ngày.
Nhiệt độ tháng 1 tại Ottawa chỉ là -5,9 độ C. Theo đài Weather Network, nhiệt độ năm nay bị ảnh hưởng bởi hiện tượng thời tiết La Nina khiến mùa đông không lạnh dễ xuất hiện hơn.
Giới chức Canada nói NCC nên chuẩn bị cho kịch bản chỉ có không quá 40 ngày cho mùa trượt tuyết. Đến nay, mùa trượt tuyết ngắn nhất ở sân này là vào năm 2016, khi chỉ mở cửa trong 18 ngày, theo CBC.
 |
| Rideau Canal Skateway đã tồn tại hơn 50 năm và là sân trượt băng tự nhiên dài nhất thế giới. Ảnh: Reuters. |
Vào mùa đông, con kênh giữ vị trí đặc biệt trong lòng các cư dân, với những ký ức trượt băng đến lớp hoặc nơi làm việc vào những buổi sáng lạnh giá, hoặc ăn BeaverTails - loại bánh ngọt làm từ bột chiên phủ đường và quế - được bán từ các ki-ốt dọc theo bờ kênh.
Năm nay, tờ báo Ottawa Citizen đã đề nghị độc giả viết “bức thư tình” cho con kênh. Họ đã kể về những ký ức tuổi trẻ, tình cờ gặp cha mẹ trên băng hoặc hồi hộp hẹn hò với người yêu.
“Không có gì tuyệt hơn là vừa trượt băng vừa ngắm bình minh. Mọi thứ thật yên bình và tĩnh lặng, nhưng bạn có thể di chuyển rất nhanh”, anh Macknie nói.
Sự hấp dẫn tại Rideau là nhờ Froster - phương tiện làm phẳng lớp băng đủ dài để quét hết chiều rộng con kênh. Froster chỉ chiếm một phần nhỏ trong số hàng triệu USD được NCC đầu tư mỗi năm nhằm duy trì hoạt động của sân trượt.
Froster mất hàng giờ để đi hoàn thành nhiệm vụ dọc theo sân trượt dài 7,8 km. Hành trình hàng ngày của Froster phản ánh nỗ lực giữ cho Rideau mở cửa.
Cần thích ứng và sáng tạo
Tuy nhiên, thời tiết ấm áp kỷ lục trong những tuần gần đây phơi bày thực tế khó lường của cuộc khủng hoảng khí hậu.
Mặc dù thời tiết năm nay ấm áp, các quan chức Winterlude đã phải hoãn cuộc đua lại một ngày vì luồng không khí lạnh sắp tràn xuống thành phố.
Một người trong ban tổ chức tên Rick Hellard chia sẻ sẽ “cực kỳ nguy hiểm và rất khó chịu” nếu người chơi tập trung tại vạch xuất phát. 3 ngày sau, nhiệt độ tại Ottawa là 11 độ C.
Việc chuyển từ giày trượt băng sang giày đi tuyết khiến con kênh mất nhiều khách hàng. “Mọi người yêu thích băng và mỗi khi kênh mở cửa sớm, chúng tôi nhận được lượng đăng ký tăng đột biến. Họ rất phấn khích khi được ở ngoài đó”, ông Hellard nói.
Shawn Kenny - giáo sư kỹ thuật dân dụng và môi trường tại Đại học Carleton - đang dẫn đầu một nhóm giúp sân trượt băng thích nghi với biến đổi khí hậu. Đây là nhiệm vụ đòi hỏi phải có các giải pháp ngày càng sáng tạo.
Tuyết rơi luôn là “kẻ thù” với những công nhân tại kênh. Năm nay vấn đề còn đặc biệt tồi tệ, với lượng tuyết rơi nhiều gấp đôi so với mức trung bình trên mặt đất.
Đây được coi là thứ hạn chế sự phát triển của băng, ngay cả khi lượng tuyết nhỏ cũng đã đòi hỏi các công nhân làm việc cật lực. Với mỗi cm tuyết tích tụ, các đội phải di chuyển gần 136.077 kg tuyết khỏi kênh.
 |
| Rideau thu hút nhiều người đam mê hoạt động ngoài trời dưới thời tiết lạnh của thủ đô Ottawa. Ảnh: Reuters. |
Làm việc với NCC, nhóm của giáo sư Kenny hy vọng sẽ thử nghiệm robot tự động vào đầu năm tới có tên “snowbots” nhằm dọn tuyết khi băng chưa hình thành đủ an toàn để các phương tiện di chuyển. Họ cũng có kế hoạch thử nghiệm hệ thống trao đổi nhiệt làm lạnh mặt đất và nước, tương tự công cụ sử dụng ngăn băng vĩnh cửu tan chảy ở Bắc Cực.
Ông Kenny - người coi công trình là sự hội tụ của “nghệ thuật và khoa học” - cảm thấy bất chấp những khoản đầu tư và công việc cần làm, tương lai của con kênh vẫn rộng mở và cần đấu tranh chống lại sự khắc nghiệt của khí hậu.
“Khi tôi trượt băng một mình, tôi thấy các khía cạnh kỹ thuật của con kênh. Nhưng khi tôi đi chơi cùng gia đình, tôi chỉ cảm nhận được niềm vui thuần túy thôi”, ông nói. “Nếu đề cập tới khía cạnh tích cực trong vấn đề này, thì có lẽ là năm nay tôi đã ăn ít BeaverTails và poutine hơn rất nhiều”.
Những cuốn sách hay về biến đổi khí hậu
“Những kiến thức cơ bản về biến đổi khí hậu”, “Băng - Những câu chuyện ly kỳ từ một thế giới đang dần biến mất”, “Thảm họa khí hậu - Chúng ta đã có gì và làm gì để ứng phó?”,... nằm trong số những cuốn sách giúp độc giả có cái nhìn trực diện và bao quát hơn khi nói đến vấn đề môi trường và biến đổi khí hậu.
Độc giả có thể xem thêm tại đây.
