Liên quan khoản ủy thác đầu tư mà Công ty CP Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (ITA) đã chi cho Chủ tịch HĐQT Đặng Thị Hoàng Yến (Maya Dangelas), Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) mới đây đã yêu cầu doanh nghiệp tiếp tục giải trình.

Trong đó, HoSE yêu cầu Tân Tạo làm rõ một số khoản chỉ tiêu không khớp giữa báo cáo tài chính bán niên và báo cáo tài chính quý II liên quan đến số tiền hàng nghìn tỷ đồng chuyển cho bà Đặng Thị Hoàng Yến.

Bất nhất trong các báo cáo tài chính, giải trình chưa rõ

Cụ thể, HoSE yêu cầu phía Tân Tạo giải trình về 5 vấn đề trong báo cáo tài chính soát xét bán niên 2022.

Thứ nhất, Tân Tạo phải giải trình rõ về ý kiến ngoại trừ công ty kiểm toán đưa ra liên quan việc hạch toán khoản ủy thác đầu tư cho cá nhân bà Đặng Thị Hoàng Yến vào khoản mục đầu tư góp vốn vào đơn vị khác là chưa phù hợp với quy định của chế độ kế toán doanh nghiệp Việt Nam và khoản chi ủy thác đầu tư cho bà Yến phát sinh trong 6 tháng đầu năm nay được chi bằng tiền mặt 223 tỷ đồng. Trong đó, phía công ty kiểm toán cho biết không đủ cơ sở căn cứ kiểm chứng đối với nghiệp vụ này.

HoSE cũng yêu cầu Tân Tạo nếu rõ lý do dẫn đến ý kiến ngoại trừ của đơn vị kiểm toán đối với vấn đề kể trên.

Vấn đề thứ hai Tân Tạo phải làm rõ là thuyết minh chi tiết các khoản tạm ứng không lãi suất gần 1.462 tỷ đồng được ghi tại thuyết minh của báo cáo tài chính hợp nhất soát xét bán niên.

Thứ ba, HoSE đề nghị Tân Tạo giải trình về việc ghi nhận dự phòng khoản phải thu khác dài hạn hơn 76 tỷ đồng tại phần thuyết minh nhưng lại không thể hiện khoản dự phòng này trên bảng cân đối kế toán.

HoSE tiếp tục yêu cầu Tân Tạo giải trình các khoản ủy thác đầu tư đã chi cho Chủ tịch HĐQT Đặng Thị Hoàng Yến. Ảnh: Hoàng Hà/Vietnamnet.

Thứ tư, liên quan đến các giao dịch giữa Tân Tạo và bà Đặng Thị Hoàng Yến, HoSE chỉ ra trong báo cáo được công ty công bố ngày 29/7 ghi nhận khoản phải thu với bà Yến gần 1.937 tỷ đồng. Tuy nhiên, trên báo cáo tài chính hợp nhất 6 tháng công bố ngày 5/8 lại không còn ghi nhận khoản phải thu này.

Bên cạnh đó, HoSE cũng lưu ý khi đính chính việc hạch toán nhầm dẫn đến nợ phải thu của bà Yến tăng mạnh, Tân Tạo đề cập khoản ủy thác đầu tư cho bà Yến tính đến ngày 30/6 là 1.335 tỷ đồng, nhưng tại báo cáo soát xét lại chỉ còn 314,1 tỷ đồng.

Ngoài ra, HoSE cũng đề cập đến việc bà Yến đồng ý nhận trách nhiệm cho 20,69% cổ phần mà Tân Tạo đang nắm giữ tại CTCP Đầu tư và Phát triển Năng lượng Tân Tạo (TEDC), tương ứng 1.655 tỷ đồng.

Theo giải trình của doanh nghiệp trước đó, công tác chuyển nhượng cổ phần nắm giữ tại TEDC cho bà Yến vào ngày 30/6 đã được hoàn tất, bà Yến đã thanh toán cho công ty 1.022 tỷ đồng và còn phải thanh toán 633 tỷ đồng. Tuy nhiên, trên báo cáo soát xét bán niên vẫn ghi nhận khoản đầu tư này với giá trị gần 1.753 tỷ đồng.

Cuối cùng, trên báo cáo hợp nhất soát xét bán niên 2022, Tân Tạo đã đề cập đến việc điều chỉnh/phân loại một số khoản mục cho năm 2021 do các sự kiện phát sinh từ các năm 2020-2021. Về việc này, HoSE yêu cầu làm rõ lý do công ty không ghi nhận các bút toán này tại các báo cáo năm 2020 và 2021 theo quy định.

Tân Tạo nói gì?

Sau khi cơ quan quản lý chứng khoán yêu cầu giải trình, phía Tân Tạo cho biết khoản ủy thác đầu tư cho cá nhân bà Đặng Thị Hoàng Yến trong ý kiến ngoại trừ của phía kiểm toán là khoản tiền công ty chi cho bà Yến thực hiện đầu tư các dự án công nghệ cao tại Mỹ. Trong đó, việc đầu tư đã được thông qua tại Đại hội đồng cổ đông thường niên các năm 2019-2021.

Đối với khoản đầu tư tại CTCP Tân Đức, việc hạch toán khoản đầu tư này vào mục đầu tư góp vốn đơn vị khác đã được công ty thông qua tại đại hội cổ đông ngày 1/8/2020. Đơn vị kiểm toán đưa ra ý kiến ngoại trừ là do số tiền đầu tư chưa được bên nhận vốn xác nhận. Thời gian tới, Tân Tạo sẽ làm việc để hoàn thiện theo yêu cầu của kiểm toán.

Tân Tạo cũng lý giải các khoản tạm ứng không lãi suất với giá trị gần 1.462 tỷ đồng trên báo cáo soát xét. Đây là khoản tiền công ty chi ra để đầu tư tại các công ty thành viên, trong đó lớn nhất là 598 tỷ đồng chi cho Công ty CP Đại học Tân Tạo; 235,6 tỷ đồng chi cho Công ty CP Đầu tư Nghiên cứu và Xuất khẩu gạo thơm ITA-RICE; hay 177 tỷ đồng chi cho Công ty CP Đầu tư Tin học và Tư vấn Xây dựng Phương Nam...

Chi tiết các khoản chi không lãi suất trên báo cáo tài chính của Tân Tạo. Nguồn: ITA.

Tương tự, Tân Tạo cũng đã liệt kê các khoản dự phòng phải thu khác dài hạn thuộc khoản mục dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi.

Đối với khoản phải thu và ủy thác đầu tư liên quan đến Chủ tịch Hoàng Yến, nhà phát triển bất động sản khu công nghiệp này cho biết thực chất bà Yến không nhận một đồng tiền mặt nào, mà đây là khoản tiền công ty chi ra để đầu tư tham gia xây dựng hạ tầng và đất đai của Nhà máy Nhiệt Điện Kiên Lương từ năm 2008.

Tuy nhiên, dự án sau đó bị ngừng lại và bị loại khỏi quy hoạch phát triển nguồn điện quốc gia. Vì vậy, toàn bộ phần đất đai hàng trăm ha và cơ sở hạ tầng đang xây dựng dở dang của nhà máy lãng phí hơn chục năm.

Hàng năm Công ty kiểm toán E&Y đều nhắc nhở Tân Tạo loại trừ khoản đầu tư này.

Phía doanh nghiệp cho biết việc thực hiện theo yêu cầu của đơn vị kiểm toán sẽ gây thiệt hại lớn cho công ty và cổ đông, bà Yến đã nhận trách nhiệm cá nhân để hoàn lại khoản đầu tư này cho Tân Tạo.

Tuy nhiên, do trong quá trình công bố thông tin, nhà đầu tư đã hiểu sai thành bà Yến rút tiền từ công ty. Do đó, Tân Tạo đã hủy bỏ giao dịch này để tránh hiểu lầm không đáng có.

Còn với việc chậm trễ điều chỉnh/phân loại một số khoản mục, Tân Tạo cho biết khoản đầu tư 1.752 tỷ đồng tại TEDC công ty mới điều chỉnh chuyển từ khoản mục đầu tư góp vốn vào đơn vị khác sang đầu tư vào công ty liên kết do công ty chưa kịp thời cập nhật tỷ lệ sở hữu trong năm 2021 và phải đến năm 2022 mới tiến hành phân loại lại.

Trước đó, dư luận xôn xao về thông tin Tân Tạo tạm ứng số tiền hơn 1.900 tỷ đồng cho vị chủ tịch HĐQT của công ty hiện sống ở nước ngoài.

Tân Tạo sau đó lý giải báo cáo tài chính hợp nhất quý II công bố ngày 29/7 đã trình bày sai chỉ tiêu do hạch toán sai. Theo đó, số tiền công ty tạm ứng cho chủ tịch Đặng Thị Hoàng Yến chỉ là hơn 633 tỷ đồng và mục đích là hợp đồng chuyển nhượng cổ phần theo nghị quyết đã được cổ đông thông qua trước đó.

Việc Tân Tạo công bố lại báo cáo tài chính hợp nhất quý II diễn ra sau khi HoSE ba lần gửi công văn yêu cầu doanh nghiệp giải trình về việc điều chỉnh trên báo cáo tài chính này.