Hình minh họa: Integra.

Digital Book World, một hội nghị tập trung vào đổi mới xuất bản, đã cung cấp cái nhìn sâu sắc về việc các nhà làm công nghệ và một số nhà xuất bản ứng dụng AI như ChatGPT vào công việc.

Khi được hỏi về AI và việc sử dụng ChatGPT để tự động hóa việc viết, Mary McAveeney, Giám đốc điều hành của Abrams, tỏ ra hoài nghi về khả năng viết sách của chatbot này. Bà cho biết: "Nó có thể làm tốt công việc sao chép hàng loạt".

Theo Publishers Weekly, trước đó trong hội nghị, nhà tổ chức Bradley Metrock đã hỏi quan điểm của Laini Brown, một giám đốc xuất bản thuộc Hachette Book Group, và Lisa Lucas, phó chủ tịch cấp cao của Pantheon and Schocken Books, về ý tưởng thế hệ ChatGPT sau có thể viết một cuốn sách 60.000 từ trong 20 giây. Brown trả lời ngay: "Không" và tỏ thái độ bàng quan trước ý tưởng này. Lucas cho rằng thông tin có thể gây sức hút về mặt thương mại nhưng ngụ ý rằng sản phẩm sẽ không có nhiều giá trị đối với những người làm xuất bản văn học.

Sản xuất "nội dung" kiểu mới và vấn đề về bản quyền

Trong khi đó, nhiều nhà khoa học ngỏ ý muốn hợp tác thực hành xuất bản. ChatGPT nói riêng đang được quảng cáo là công cụ cách mạng hóa việc viết lách, sản xuất “nội dung”. Nhiều diễn giả trong suốt hội nghị đã quảng cáo về những lợi ích tiềm năng của AI trong sản xuất văn bản viết.

Hiện tại, công nghệ này chủ yếu được các tác giả viết sách nghiên cứu học thuật sử dụng. Phần lớn họ sử dụng AI để tiến hành nghiên cứu và tìm các trích dẫn. Cũng có một số người sử dụng công nghệ này để lên dàn bài. Metrock đã sử dụng công nghệ này để tạo ra một bảng mô tả trong danh mục hội nghị rồi đố khán giả phát hiện ra phần AI viết.

Nhiều người cũng nêu ý kiến, cảnh báo rằng ta không nên phụ thuộc quá nhiều vào AI và khi sử dụng, cần có sự can thiệp của con người. Madeleine Rothberg, chuyên gia cấp cao về chủ đề này của Trung tâm Truyền thông quốc gia WGBH ở Boston, cảnh báo người sử dụng không nên đăng phụ đề do AI tạo tự động cho video mà không xem duyệt trước. Bà đã nêu ra một số trường hợp AI mắc lỗi và viết những lời thô tục ngoài ý muốn.

Ashok Giri, Giám đốc điều hành của Page Magik đã nói “những nghiên cứu cơ bản do con người thực hành [vẫn] cần thiết”.

Hình ảnh tại hội nghị Digital Book World. Ảnh: Ed Nawotka/PublishersWeekly.

Nhiều người thậm chí còn hoài nghi hơn. Theo một nguồn tin chia sẻ với Publishers Weekly, ChatGPT và AI bị giới hạn trong những gì người ta lập trình sẵn, để hoạt động trơn tru, những công nghệ này cần hấp thụ một lượng lớn thông tin mà phần lớn đến từ sách in, sách điện tử, bài viết trên Internet. Người này cho rằng ứng dụng ChatGPT và AI có thể gây ra những rắc rối về bản quyền.

Bradley Metrock thừa nhận rằng các chủ sở hữu trí tuệ của tài liệu sẽ phản ứng trước việc AI sử dụng nội dung của họ. Metrock, người sở hữu một số công ty đầu tư vào nhiều dự án liên quan đến giọng nói và AI, cho biết: “Sẽ có rất nhiều vụ kiện trước khi câu chuyện này được giải quyết ổn thỏa. Vấn đề là công nghệ tiên tiến luôn thách thức các giới hạn". Ông chỉ ra rằng hình thức e-book gần như không có sự cải tiến nào trong suốt 15 năm qua.

Cơ hội cho thị trường sách nói

Publishers Weekly nhận định sách nói hiện là một thị trường trị giá 5 tỷ USD và tiếp tục đạt mức tăng trưởng hai con số trên thế giới. Theo Hiệp hội các nhà xuất bản sách nói, thị trường Mỹ đang tăng trưởng với tốc độ 25% mỗi năm và đạt doanh thu 1,6 tỷ USD vào năm 2021.

Videl Bar-Kar, trưởng phòng âm thanh quốc tế của Bookwire (trụ sở tại Frankfurt) nói: "Việc ngày càng có nhiều đầu sách là động lực lớn nhất cho sự phát triển của sách nói. Cách tốt nhất để phát triển danh mục các đầu sách có sẵn là thông qua danh mục các sách đang in của nhà xuất bản".

Trong thị trường này, ứng dụng giọng đọc của AI cho phép các nhà xuất bản làm sách nói với chi phí thấp khi không đủ khả năng thuê người đọc sách chuyên nghiệp. Bar-Kar nói thêm: “Nếu sản phẩm thành công và bán chạy, họ luôn có thể thu âm lại cuốn sách ấy với một người đọc”.

Bar-Kar gọi thị trường sách nói là “cơ hội nghìn năm có một”, chỉ ra rằng năm nào thị trường này cũng tiếp cận được với những khách hàng mới. Ông cho đây là một cơ hội kinh doanh cần được phổ biến hóa: “Hãy can đảm và tự tin mà phát triển chương trình làm sách nói riêng thay vì bán bản quyền sách nói cho bên thứ ba”.

Một công ty không ngủ quên trước cơ hội này là Spotify của Thụy Điển. Công ty này đã ra mắt sách nói trên trang web của mình vào năm ngoái. Nir Zicherman, Phó chủ tịch mảng Sách nói của Spotify, chia sẻ: "Chúng tôi hiện cung cấp sách nói ở Mỹ, Anh, Ireland, Australia và New Zealand". Zicherman cho rằng mọi người có thể kỳ vọng vào những bước tiến của nền tảng này, trong đó có các thử nghiệm với nhiều mô hình kinh doanh khác nhau mà Zicherman ngụ ý rằng sẽ cạnh tranh trực tiếp với Audible.